„WIELKIE MOZOŁY NIM MIÓD ZNIOSĄ PSZCZOŁY…”
– RELACJA ZE SZKOLEŃ
Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie w dniach 28-29 maja 2025 r. zorganizował w Częstochowie i Bielsku-Białej szkolenia dla pszczelarzy, doradców rolniczych, rolników oraz wszystkich zainteresowanych wdrażaniem innowacji w rolnictwie. Szkolenia odbyły się w ramach operacji pn. „Wielkie mozoły nim miód zniosą pszczoły…”, czyli wyzwania jakie czekają na pszczelarzy w pasiece.
Celem operacji była edukacja oraz zwiększanie świadomości na temat aktualnych problemów w pojawiających się gospodarce pasiecznej, umożliwienie uczestnikom zdobycia aktualnej wiedzy na temat zagrożeń, przed jakimi stoją pszczoły, oraz promowanie działań na rzecz ich ochrony.
Podczas szkoleń zaprezentowano nowoczesne wyniki badań dotyczące zdrowia pszczół, ich żywienia oraz hodowli. Wykładowcami byli: mgr inż. Piotr Nowotnik, właściciel Pasieki Michałów oraz prof. w dr h.c. Łukasz Uliasz z Akademii Apiterapii Medycznej i Ziołolecznictwa im. Profesora Bogdana Kędzi.
WYSTĄPIENIE PIOTRA NOWOTNIKA
Pan Piotr Nowotnik omówił trzy istotne zagadnienia:
- a) Nowoczesna suplementacja i probiotykoterapia w pasiece
b) Zastosowanie w pasiece nowych linii i ras hodowlanych pszczół, zwiększających produktywność w pasiekach
c) Szukanie nowoczesnych rozwiązań zwiększających odporność pszczół na zmiany środowiskowe.
Każdy z tematów został szczegółowo omówiony. Prelegent przekazał bogatą wiedzę zarówno teoretyczną, jak i praktyczną, dotyczącą chorób pszczół i metod ich zapobiegania. Podzielił się również własnymi doświadczeniami zdobytymi podczas pracy w pasiece, co wzbogaciło wykład o konkretne przykłady i rozwiązania stosowane w praktyce.
WYSTĄPIENIE PROF. ŁUKASZA ULIASZA
Kolejne wystąpienie należało do prof. Łukasza Uliasza, który skupił się na zagadnieniach ziołolecznictwa oraz łączenia fitoterapii z apiterapią. W swoim wykładzie przedstawił Dziesięć przykazań profilaktyki zdrowia, których głównym celem jest zachowanie dobrego stanu zdrowia w sposób naturalny:
- Dużo pić – organizm należy systematycznie nawadniać, wypijając 3-5 litrów płynów dziennie, co wpływa korzystnie na pracę narządów, skórę, a także rozrzedza krew, ograniczając ryzyko udarów, zawałów, zakrzepicy czy zatorowości.
- Ruch (ale dostosowany do wieku) – brak aktywności fizycznej prowadzi do licznych problemów zdrowotnych: ociężałości, nadciśnienia, przybierania na wadze. Sprawność utrzymujemy tak długo, jak długo jesteśmy aktywni.
- Pamiętać i powracać do tradycji – korzystajmy z wiedzy i praktyk naszych dziadków i pradziadków, np. do kiszenia używajmy soli kamiennej, gorczycy, liści porzeczki, dębu, wiśni i chrzanu.
- Kiszonki – warto je spożywać regularnie, nie ograniczając się jedynie do ogórków i kapusty. Ważne, aby były robione samodzielnie.
- Zalewy octowe i octy – przygotowujmy własne zalewy, które mogą być wykorzystywane przez cały rok, szczególnie zimą.
- Ocet jabłkowy – szczególnie niefiltrowany, mętny, pomaga przy refluksie, problemach jelitowych, zaburzeniach metabolizmu. Można go przygotować w domu lub nabywać ze sprawdzonych źródeł.
- Produkty pszczele – propolis, pyłek, pierzga, miody naturalne powinny być regularnie stosowane w diecie. Szczególnie zimą wybierajmy miody krystalizowane (krupiec). Propolis w kroplach wzmacnia odporność, zwalcza wolne rodniki, pierzga i pyłek wspomagają rekonwalescencję.
- Galarety – nogi wieprzowe, drobiowe, podroby – problemy ze stawami są spowodowane nie tylko niedoborem krzemionki, ale także brakiem mazi stawowej. W suchych stawach tworzą się stany zapalne, powodujące liczne dolegliwości i trudności w poruszaniu się. Potrzebujemy uzupełnienia diety – jedzmy galarety i podroby bogate w kolagen.
- Herbaty ziołowe – napary i odwary – dla uzupełnienia diety należy codziennie spożywać herbaty ziołowe, w tym napary, odwary i wywary. Najprostsze z nich, stosowane na co dzień, to: rumianek, szałwia, pokrzywa (skropiona alkoholem), nawłoć, piołun, wrotycz, skrzyp polny.
- Przetwory owocowe – warto sięgać po polskie, sezonowe owoce bogate w witaminę C: truskawki, porzeczki, wiśnie, aronię (działa przeciwnowotworowo), czereśnie, śliwki, jabłka – wzmacniają organizm i działają przeciwnowotworowo.
Drugim tematem, który poruszył prof. Uliasz, było pszczelarstwo – rolnictwo ekologiczne za i przeciw. W swoim wystąpieniu omówił on ideę pszczelarstwa biodynamicznego, która opiera się na stosowaniu kalendarza księżycowego w celu prowadzenia naturalnej, bezinwazyjnej gospodarki pasiecznej. Jest to forma pszczelarstwa wykorzystująca wyłącznie naturalne materiały, pochodzące z przyrody, zgodne z jej energią i biopolem. Do takich surowców należą m.in.: drewno, materiały roślinne, trzcina, słoma, len, bawełna i inne.
Podstawą biodynamiki jest oddziaływanie sił Słońca i Księżyca na ludzi, rośliny oraz zwierzęta, dlatego wszelkie działania powinny wynikać bezpośrednio z naturalnego środowiska, bez zakłócania przepływu energii księżycowej, np. poprzez stosowanie metalu. Pszczelarstwo biodynamiczne bazuje przede wszystkim na praktykach organicznych oraz na wykorzystywaniu kalendarza księżycowego przy planowaniu wszystkich prac, etapów i zabiegów prowadzonych w pasiece.
Współcześni pszczelarze stoją przed licznymi wyzwaniami stawianymi przez rynek, a są to: nieuczciwa konkurencja, zmiany klimatyczne, choroby i pasożyty pszczół, a także konieczność wdrażania zrównoważonych praktyk. Odpowiedzią na te potrzeby były szkolenia zorganizowane w Częstochowie oraz w Oddziale ŚODR w Bielsku-Białej. Miały one na celu poszerzenie wiedzy pszczelarzy, inspirowanie do wdrażania innowacyjnych rozwiązań oraz unowocześnianie praktyk pszczelarskich, co w konsekwencji ma ułatwić prowadzenie pasiek.
Realizacja tej operacji przyczyni się do zwiększenia efektywności pracy pszczelarza oraz umożliwi pozyskiwanie miodu wysokiej jakości przy mniejszym nakładzie pracy.
PAULINA MAKLES-BOCHNIA
ANNA ZAWADZAK
Dział Rozwoju Obszarów Wiejskich
Fot. EWA PIETRUSZKA, ANNA ZAWADZAK
Chcesz zostać Partnerem KSOW – zarejestruj się na stronie ksow.pl